Indische vijzel
De vijzel is een van het oudste kookgerei in de Indische keuken en wordt ook wel tjobek of oelekan genoemd. Hij haalt alle smaak uit specerijen en verse kruiden naar boven. Zelf maak ik vaak gebruik van de vijzel, aangezien je er verschillende pasta’s en mengsels mee kunt maken. Je hebt hier alleen wel een beetje spierkracht voor nodig, want het kan best intensief zijn om alles te mengen of te stampen. Hieronder geef ik je een paar tips over het gebruik van de Indische vijzel.
Hoe werkt een vijzel?
Een vijzel is gemaakt van hard materiaal, zoals bijvoorbeeld graniet. De beker van de vijzel heeft altijd een ruwe binnenkant. Zo worden de kruiden en specerijen vermalen en gemengd als de stamper wordt rondgedraaid. Het vermalen kan natuurlijk ook met een blender of staafmixer. Hier kunnen alleen wel veel kruiden verloren gaan. Dit is bij een vijzel veel minder.
Nieuwe granieten vijzel gebruiksklaar maken
Voordat je begint met kruiden en ingrediënten te vermalen, is het verstandig om je granieten vijzel eerst gebruiksklaar te maken. Dit is nodig, omdat er de eerste paar keren tijdens het vermalen nog steentjes kunnen afbreken. Het beste in om dan eerst rijst te vermalen. Zorg ervoor dat de rijst een wit poeder wordt. De eerste keer zal je kleine stukjes steen hiertussen vinden. Blijf dit herhalen totdat er geen kleine steentjes meer in het poeder te vinden zijn. Daarna even afspoelen met lauw water.
Als laatste moet je een klein handje pinda’s of kokosrasp vermalen. Doe dit totdat het blijft plakken aan de randen. Laat dit een paar uur intrekken. Dit is nodig, omdat de olie van pinda’s of kokosrasp een beschermend laagje plaatsen op het graniet. Daarna wederom afspoelen met lauw water en je Indische vijzel is klaar voor gebruik!
Mogelijkheden met de tjobek
Behalve het vermalen van droge kruiden, is het ook mogelijk om verse kruiden te vermalen tot een pasta. Het gebruik van een vijzel zorgt ervoor dat alle smaak uit de verse kruiden naar boven te komen. In de Indische keuken wordt er dus ook veel gebruik gemaakt van de vijzel. Vele boemboes worden in hierin gemaakt. Denk hierbij aan recepten met boemboe zoals rendang daging en soto ayam.
